Waar is James?

Het is januari. Ik rij vroeg in de ochtend in het donker naar Midden-Delfland. Het belooft een koude en natte dag te worden. Vandaag ontvang ik weer een bedrijf bij de kudde. Deelnemers zijn HBO en/of universitair opgeleid. Het zijn allemaal leidinggevenden en komen uit Noord en Midden Nederland. Vertrekken 's ochtends vroeg van huis of nemen zondagavond een B&B in de buurt. Rond 9.00 uur rijden deze mensen dan een hele andere wereld in dan dat ze gewend zijn.
Om bij onze boerderij te komen is voor hen al een beleving en een uitdaging.

Na een korte introductie, trekken de leidinggevenden hun (vaak nieuwe) laarzen aan en ik neem de groep mee. Ik loop dan naar de verlengde A4, die pal langs onze boerderij gaat. Ik vertel het een en ander over het breedste ecoduct van Europa, die over de verlengde A4 is aangelegd. De vaart de Zweth is opgenomen in het ecoduct en loopt dus zo over de A4 heen. Vlonders, een ondiepe plas, watervogels, een schril begin van diverse planten en boompjes vormen een begin van een groen oase. Een interessant begin, de wandeling gaat verder en na 10 minuten komen we bij het weiland aan, waar de kudde verblijft. De schapen zijn verspreid en grazen over het hele weiland.

De groep deelnemers is langzaam in poldersferen gekomen. De eerste opdracht voor de groep is het ophalen van de kudde en vervolgens moet de kudde over de dam naar een ander weiland gebracht worden. Degene die nu verwacht dat ik een uitgebreide info geef over het hoe of wat, komt van een “koude kermis thuis”.
Nee, dit zijn allen leidinggevenden en deze mensen zijn gewend om problemen op te lossen, te sturen én… goed te communiceren (hoop ik). Het lastige is dat de groep geen énkele kennis heeft over dit onderwerp, alles is nieuw én… de hond is vandaag moe en blijft aan de kant. Deelnemers moeten de taak van de hond overnemen. Dus overleg volgt. Er moet een plan gemaakt worden en men moet dit (als hond) gaan uitvoeren. Communiceren is: praten én... luisteren!

Zet 15 enthousiaste leidinggevenden bij elkaar en er wordt héél veel gepraat. Ja, er wordt ook wel geluisterd, maar… het duurt wel even, voordat er geluisterd wordt!
Elke groep heeft zijn eigen dynamiek, elke groep communiceert weer anders en voert de opdracht anders uit. Ik observeer en analyseer. Soms corrigeer ik, heel soms roep ik de groep terug en confronteer de groep met dingen die fout gaan, bv stress bij de dieren. Als de opdracht voltooid is volgt een korte feedback. Er volgen verschillende opdrachten. Een van de laatste opdrachten is: “Wie is nu de leider van de kudde en… hoe heet de leider?”

Maar vandaag moet ik improviseren, de leider is niet aanwezig!!!

Terug naar vanochtend... Ik parkeer de auto bij de boerderij en wandel naar Holy met hond Kita. Het begint net een beetje licht te worden, als ik bij de kudde aankom. Ik loop het weiland in en ik stuur Kita in een boog om de kudde heen. Het weiland is erg drassig, de schapen lopen voorzichtig. Oppassen! Een schapenpoot kan ook zwikken, zeker met deze bagger, dus geen druk zetten met de hond.
Het duurt langer dan ik gehoopt/verwacht had, maar uiteindelijk zijn we van het zompige weiland af en lopen we over het fietspad richting de boerderij. Als ik “haast” heb, en dat heb ik vanochtend, loop ik voorop, de kudde volgt en Kita zorgt aan de achterkant voor enige druk, zodat de achterblijvers toch aansluiten bij de kudde.
Op alle andere rustige ochtenden zoek ik dan even de leider van de kudde op, geef haar wat biks en dan weet ik “die blijft mij wel volgen”.

Gezien de beperkte tijd deze ochtend heb ik dit liefelijke tafereel achterwege gelaten. De kudde heeft knap de gang er in, dus de noodzaak om echt met de leider voorop te lopen is nu niet aanwezig. Maar na een half uurtje kijk ik toch over mijn schouder naar achter om te kijken waar de leider zich bevindt. Tja, ik zie haar zo snel niet, het zijn toch 150 dieren en... ik ben meer met mijn gedachten bij het bedrijf dat ik deze ochtend ga begeleiden, dan bij 007.

007 is het leiderschaap met oormerk 007. De verplaatsing van Holy naar de boerderij gaat verder voorspoedig en ik ben ruim op tijd bij de boerderij. Ik “parkeer” de kudde op het weiland bij de boerderij en heb nog even de tijd om de kudde te controleren. “Hé, waar is nou toch 007, de leider? 007 is spierwit en net wat groter dan alle andere schapen, dus ik herken haar vrij snel als ik aandachtig de kudde bekijk.

Ik loop 2 keer door de kudde, maar niets hoor, geen 007 te zien! Mijn leider! De opvolger van 39. Nummer 007 noem ik liefkozend James (ligt toch voor de hand, James Bond, ja toch?) Verdorie, holy schapenkeutels! Dit kan toch niet! Zou ik dan James achtergelaten hebben bij Holy, zou ze in een sloot liggen? Ik controleer altijd de sloten voordat ik ga lopen, maar nu, tja, druk, druk, druk, beetje donker...
Ik sprint het weiland af, mijn hond verbouwereerd achterlatend. Spring in mijn auto en sjees naar Holy, controleer snel alle sloten, maar geen schaap te zien, snel terug naar de boerderij. Deelnemers zijn reeds gearriveerd en drinken koffie in het voorhuis van de boerderij. Vrijwilliger Arie is al aan het werk op de boerderij, gehaast groet ik hem.

“Tis er?” vraagt hij bedenkelijk, want hij had al gezien, dat ik niet lekker in mijn vel zit.
“Ben, denk ik, een schaap kwijt, hij moet er zijn, maar kan hem nergens vinden, ben ook teruggereden naar Holy, maar niets te zien, misschien onderweg van een brug gedonderd, Arie, ik weet het niet, ik weet het niet!”
Arie, de rust zelve: “Lex, ga jij maar naar je groeppie toe, ik pak de quad (motor met vier wielen) wel en ga wel effe kijken in het gebied.”

De ochtend is bijna ten einde en ik ben bijna door mijn opdrachten heen. Ik zie Arie op zijn quad aankomen…maar zonder schaap, zonder 007… zonder James.
Arie stopt bij de groep en kijkt mij bezorgd aan: “Niks gevonden, Lex… alle sloten en bruggen nagelopen, snap er niets van!”
Overmand door emoties, knipper ik met mijn ogen en antwoord hem: “Oké, dank je wel, dan kijk ik vanmiddag nog wel.”

Ik vermaan mij, want ik heb nog steeds de groep leidinggevenden naast mij. Ik zet de deelnemers nog één keer aan het werk met een specifieke opdracht, daarna de afsluiting, een korte terugblik op de ochtend en ik spreek de hoop uit dat het “geleerde” van deze ochtend een spiegeling kan zijn met de werkvloer. “Wat gaat goed, wat gaat fout, hoe wordt er gecommuniceerd?”
Ik begeleid de groep naar de boerderij, de lunch wacht.

De soep is warm… maar ik heb geen trek…

Ik ga op zoek naar 007, naar James, mijn James.

Het is zoeken naar een “speld in een hooiberg”.

Naar een ”schaap in een polder”.

Een polder van meer dan 300 ha groot…….

Waar is James???

Toen James er nog bij was...

P.S. Tweede Paasdag is het Lammetjesdag op onze boerderij! Klik hier voor mer info.

Kopje koffie, glazenwasser?

Ik bevind mij op streng verboden gebied. Het ecoduct over de nieuwe verlengde A4. Dit gebied is nog niet vrijgegeven. De kudde is deze nacht door de afzetting van het ecoduct gebroken en loopt nu op het ecoduct. Hond Kita heeft de kudde opgehaald en ik ben van plan om stilletjes met “de Noorderzon” te vertrekken. Plotseling hoor ik een hoop geschreeuw uit de 7 meter verdiepte tunnelbak van de A4…

Ik buig lichtjes over de borstwering en kijk naar beneden en zie in de bak op circa 100 meter afstand enkele werklui staan in reflecterende werkkleding. Gezwaai en geschreeuw: “Mot… ggrrvvfdf...fie?

Niet verstaanbaar voor mij. “Watte?” schreeuw ik terug… “Kooooooffie?” wordt er nog harder terug geschreeuwd. “Ja best”, ik begrijp niet echt wat hij bedoelt, waarschijnlijk denkt hij dat ik straks in de polder met de schapen koffie ga drinken Maar dat was het niet.

Hij schreeuwt terug: “Melk en suikerrrrrrr?” Hè?” denk ik, “Wil hij mij een bak koffie aan bieden?”  Maar ik zie nergens een trap naar beneden, en trouwens dat kan niet want ik loop hier op het ecoduct 7 meter hoog met 150 schapen… Ik schreeuw terug: “Nee, zwart…” en blijf vervolgens enige tijd naar beneden de bak in kijken, ben heel benieuw wat er gaat komen… En wat er dan gebeurt vind ik geweldig!

Eén van de werkers stapt in zo’n karretje, een soort hoogwerker, ik weet niet precies hoe zo’n ding heet. Hij rijdt naar het ecoduct, zet dat ding 2 meter voor het ecoduct stil, drukt op een andere knop en ik zie zo dat bakkie met die werknemer naar boven komen.

Op 7 meter hoogte laat hij het bakkie abrupt stoppen en hij is nu op dezelfde hoogte als ik. Hij rijdt nog één meter naar voren en stopt. In zijn hand een wit bekertje gevuld met warme koffie!

Hij geeft mij het bekertje en zegt: “Ik ben Robert, de hoogwerker” “Lekker, ik heb trek in een bakkie, ik ben Lex, de herder.” Er volgt een kort gesprekje. Robert woont in Limburg en zit élke dag voor vijven in zijn auto “Ben ik net voor de files hier op m’n werk, ik begin dan in het donker en ik heb vanochtend nog een mooie foto van jouw kudde en het ecoduct genomen.”

Hij laat mij de foto zien en hij appt zijn foto (ja, die van het vorige blogverhaal).

Ik vraag hem of ik de foto mag gebruiken voor pr of voor mijn blog.
“Prima, joh, dat vind ik best, zet dan wel even mij naam er bij.” We nemen afscheid en een ieder gaat aan het werk. Hij in de tunnelbak op zijn hoogwerker en ik met de schapen de polder in…

Later op de dag denk ik terug aan onze ontmoeting… en ik denk: zo zou het elke morgen moeten zijn… zo zou iedereen moeten beginnen… Nee, ik bedoel niet dat iedereen in een hoogwerker moet gaan staan om een bak koffie weg te geven, nee gewoon… elkaar even gedag zeggen, vragen hoe het is en elkaar een prettige werkdag te wensen… (de Fransen zijn daar trouwens veel beter in).

Robert de hoogwerker gaat de wereldproblematiek niet oplossen, maar hij zorgt er wel voor met zijn gebaar dat minimaal 2 mensen deze dag opgewekt beginnen. “Het zijn de kleine dingen die het doen.”

Als we dat vanaf nu allemaal in Nederland gaan doen, gewoon opgewekt “goedemorgen” zeggen, kort praatje, kost niets en echt… ik denk dat we er opgewekter van worden en misschien ook wel verdraagzamer… want ik heb het idee dat er wel wat mensen zijn met “korte lontjes”.

Over lontjes gesproken… nog een paar weken en dan is het zover. Honden en schapen hebben een hekel aan vuurwerk, ik hoop dat er een beetje rekening mee gehouden wordt.

O ja, we krijgen eerst nog Kerstmis.

Ik wens u fijne dagen en als u zich op Tweede kerstmiddag verveelt, kom dan even naar de boerderij aan de Woudweg 26 te Schiedam. De kerstman en de schapen zijn er, we hebben een kampvuur met marshmallows, glühwein en warme chocolademelk, voor de kinderen is er een leuke speurtocht, want het verloren schaap moet terug gevonden worden. Start van de speurtocht is van 14.00-14.30 uur. Entree: vrije gift. Meer info zie hier.

Verdwenen?

Dinsdag 1 december 2015

In alle vroegte rijd ik naar mijn kudde. Het is nog donker. De eerste jaren als herder had ik altijd maandagavond laat of dinsdagochtend vroeg contact met de beheerder. Ik kreeg dan instructies waar ik die dinsdag moest lopen met de kudde en nog belangrijker: in welke nachtwei de kudde staat. Onze kudde staat het hele jaar buiten, ook in de winter.

We hebben diverse plaatsen waar de kudde verblijft. Natuurlijk enkele weilanden rondom de boerderij, maar ook in Vlaardingen, Holy en in Schiedam, achter boerderij Kalsbeek. Inmiddels na 5 jaar ervaring, weet ik onderhand wel waar ik 's ochtends de kudde kan verwachten.

Afgelopen zondag had ik ook met de kudde gelopen en na afloop had ik de kudde op de nachtwei naast de boerderij gezet. Er staat dan een flexnet om het het weiland met een accu eraan, zodat de kudde daar keurig netjes kan grazen en slapen.

Maandag loopt er geen herder met de kudde, dus dinsdagochtend rijd ik naar de boerderij en loop naar de nachtwei naast de boerderij... Ehhhhh, geen kudde te zien. Hmmm... Beheerder Aad zal de kudde wel achter de boerderij gezet hebben, daar is het wat minder nat, denk ik dan.

Maar nee, ook achter de boerderij geen kudde, weer terug gelopen en voor de boerderij staan de schapen ook niet.

Tja... dan maar weer met hond de auto in, hup op weg naar Holy... ook niets te zien, de laatste plek moet dan achter Kalsbeek zijn, ik parkeer mijn auto op de dam, pak rugtas en hond en... we gaan op stap, maar... ook hier nergens een kudde te zien, niet achter de bosjes, niet in de greppels, de schapen zijn er gewoon niet... Holy schapenkeutels!!!

Nare gedachten gaan er door mijn hoofd. Ze zijn gepikt, in de nachtelijke uren hebben ze met een vrachtwagen de schapen ingeladen, dat is twee jaar geleden ook een keer gebeurd in Limburg. Is het al ramadan? Is het offerfeest? Nee, dat is het al lang geweest. Wat kan het dan zijn?

Hmmm... misschien een nieuwe actie van Wakker Dier of een andere milieubeweging, de plofkip is in de ban, dan zal er ook wel een offensief tegen de kalkoen komen, want het is zo kerst en als alternatief wordt dan straks een lamsbout op de kerstdis geserveerd!

O, o, o, mijn arme schaapjes zijn gejat, ze zitten nu in een donkere vrachtwagen en over een paar weken, hup de oven in, niemand die natuurlijk vraagt, waar komt dat lamsvlees vandaan???

Terneergeslagen stap ik weer mijn auto in en rij terug naar de boerderij. Op de brug over de nieuwe A4 sta ik met de auto even stil, moet ik beheerder Aad al bellen met het slechte nieuws? Ik heb een boterham in mijn hand, maar ik krijg geen hap door mijn keel, weemoedig kijk in de verdiepte tunnelbak van de A4.

Verderop zie ik het nieuwe ecoduct over de A4... over een maandje rijden daar de eerste auto's onderdoor en dan zou ik daar met mijn schapen kunnen lopen...

Ik blijf in gedachten staren naar het ecoduct... maar wat zie ik? Ik zie daar boven het ecoduct wat bewegen... zijn dat de silhouetten van... dieren?

Van de schapen???? Dat kan toch niet! Het ecoduct is bijna net zo zwaar beveiligd als de Guantanamo Bay gevangenis van Amerika.
Snel naar de boerderij en naar het achterste weiland gelopen en ja hoor... de toegang tot het ecoduct is opengebroken! De twee meter hoge bouwhekken liggen op de grond.

Of de zware storm is er debet aan geweest of... schaapleider nummer 007 (James B.) heeft zijn man-(vrouw?)schappen verzameld en en bloc zijn ze tegen de afzetting gaan drukken.

En ik kan u verzekeren, dat als 150 schapen met volle kracht ergens tegen aan duwen dan is er geen hek tegen bestand. Met enig klauterwerk kan ik zo (illegaal) op het ecoduct komen en ja hoor, daar lopen ze. Gelukkig, ze leven nog!

Ik heb ze gevonden en ik heb het zelf opgelost, zonder beheerder Aad en politie te bellen! Hond Kita wordt aan het werk gezet en de kudde komt bij elkaar.

Vanuit de tunnelbak van de A4 hoor ik een hoop geschreeuw, ik kijk over de rand naar beneden, zie ik daar enkele werknemers en een opzichter? Druk zwaaiend met hun armen en schreeuwend proberen ze mij iets duidelijk te maken. "Nu hebben we de poppetjes aan het dansen," denk ik, maar ze kunnen me wat, want het belang van de kudde gaat voorop.
Ik loop naar de rand van het ecoduct, buig me voorover en schreeuw: "Mogge, wat motte jullie?"
En wat er toen gebeurde.....? Dat schrijf ik de volgende keer...

Foto: Robert van der Heijden

Eco-aquaduct

Over enkele weken is het dan zover, het eco-aquaduct wordt op zaterdag 13 juni officieel geopend. Verwacht aantal bezoekers: 3500! Het is geconstrueerd over de verlengde A4, die dwars door het natuurgebied van Midden-Delfland loopt.
Aan het einde van 2015 zullen de eerste auto's over deze nieuwe snelweg rijden. De verlengde A4... door velen geliefd... met name het bedrijfsleven. Maar ook door velen verafschuwd... o.a. door milieu- en natuurverenigingen.

Meer dan 40 jaar is er verzet geweest tegen de aanleg van de verlengde A4. En niet zonder succes. De A4 is nu niet te zien, de weg is in Midden Delfland 7 meter verdiept aangelegd en vlak voor Schiedam duikt deze weg een tunnel in, gaat onder de stad door en sluit aan bij de Beneluxtunnel.

Een groot tegenstander van deze verlengde A4 is mijn neef. Hij heeft zich, met vele andere vrijwilligers, jaren hard gemaakt dat de natuur niet, of in ieder geval zo min mogelijk aangetast wordt in Midden-Delfland. Hij heeft de strijd niet gewonnen, maar... de snelweg is verdiept en... er is een eco-aquaduct gemaakt! De grootste van Europa, ruim 100 m breed, de vaart loopt gewoon door over de A4, een mooie groenstrook is behouden. Hier kunnen de schapen overheen als ze naar een ander gebied verplaatst worden.

Er is een meer gecreëerd, leuk voor outdooractiviteiten en goed voor de waterdieren. Mijn neef (en zijn volgelingen) heeft er o.a. voor gezorgd dat de geluidshinder beperkt blijft en het zicht op het polderlandschap behouden blijft.

Het heeft onze koning behaagd om mijn neef, Henk Tetteroo, te benoemen tot Ridder in de orde van Oranje Nassau. 5 jaar geleden heb ik dezelfde titel mogen ontvangen (verdiensten voor Wollebrandcross en Westerhonkcross). Het is iets waar je niet dagelijks mee te koop loopt, maar waar je wel trots op bent. Ridder Henk heeft dus eigenlijk voor mijn schapen een brug geregeld. Neef, dank je wel!

Onze boerderij waar onze ooien aflammeren grenst aan de verlengde A4 en pal achter onze boerderij is de nieuwe eco-aquabrug. Stiekem, zwaar illegaal en dus zonder toestemming heb ik al een kijkje genomen. Aan alle kanten staan er 3 meter hoge hekken voor om alles en iedereen maar tegen te houden. En dat is maar goed ook, want achter die hekken, op die nieuwe ecobrug is gevaarlijk drijfzand gespoten. Bij de opening 13 juni is de grond opgedroogd en waarschijnlijk al weer begroeid met gras.

Maar een maand geleden, toen ik ging kijken... Levensgevaarlijk! Natuurlijk bleef ik netjes achter het hek, maar ja, doen alle plaatselijke boeren dat ook? Zij hebben toch een beetje het gevoel: "Wij wonen hier al 50 jaar en wat doen die stedelingen met onze grond?!"

Ik kan mij goed voorstellen dat een boer uit deze omgeving voor het melken om 5.00 uur even gaat kijken daar bij dat overstekie. Of misschien 's avonds laat om 23.00 uur, dan is het donker en zijn die stadsmensen al lang klaar met hun werk.

Ik zie het al helemaal voor me: moeder de vrouw, boerin Katoo, denkt: "Boer Arie is nog effe naar zun koeie aan het kieken." Arie had net nieuwe laarzen van de boerin gehad en ging ze even inlopen. Maar Arie gaat niet naar zijn koeien, boer Arie loopt richting de ecobrug, daar klimt hij over het hek, loopt naar de nieuwe ecobrug en neemt een kijkje. Daarna in het holst van de nacht sluipt hij weer terug naar het hek, maar... oweee... Het noodlot slaat toe! Drijfzand!!!!

Boer Arie wordt naar beneden gezogen, hij schreeuwt om hulp, maar de 24 uur draaiende grondbemalingen van de A4 overstemmen zijn geschreeuw.

Er rest hem maar een ding! Boerenwijsheid! Snel kruipt hij uit zijn laarzen en schuift op zijn buik over de zompige bagger naar vaste wal, klimt over het hek, loopt op kousenvoeten terug naar de boerderij, gooit daar zijn bebaggerde blauwe overal in een emmer met water, pakt een douche en kruipt daarna "snel achter de gebreide onderbroek van de boerin Katoo". Niets aan de hand.... Totdat de boerin na 2 weken een bonnetje tegen komt van een tweede stel laarzen... Ja, toen moest Arie wel heel veel uitleggen...

Zomaar een verhaal? Nee hoor, echt gebeurd, kijk maar naar de onderstaande foto. Deze heb ik gemaakt bij de ecobrug, de laarzen staan nog er steeds! Kom op 13 juni maar even langs.