De M.E. in actie

Ik zou nu een verhaal schrijven over Billy Turf het nieuwe schaap bij de kudde, maar ik heb n.a.v. het laatste blogverhaal verschillende vragen hierover gekregen. Billy moet dus nog even wachten.
Hoe zit dat nu met die aanvallen op de hond? Schapen zijn toch kuddedieren? En reageren toch allemaal op dezelfde manier? En de honden? Die border collies werken toch allemaal op dezelfde manier?
En… Is het allemaal niet een beetje overdreven?

Nee!! Er is geen woord van gelogen. Pas als de bloglezers meelopen met de kudde (vorige week zondag nog een leuke groep bloglezers bij de kudde gehad) dan zien ze in echt hoe het er aan toe gaat. Soms leuk om te laten zien, maar soms is de dierenwereld ook keihard en is het soms (letterlijk) overleven. Ik zal proberen om het via een voorbeeld uit te leggen.

Vergelijk de schaapskudde eens met de grote mensenwereld, onze maatschappij. We hebben een leider die de grote lijnen uitzet. Mark Rutte, hij heeft de touwtjes in handen, behoudt het overzicht, praat veel, lacht veel en probeert alle partijen op één hand te krijgen. Maar delegeert veel opdrachten, zeker de lastige en moeilijke specifieke opdrachten.
Zo ook de herder, hij kijkt uit en waakt over de kudde, staat vaak op het fietspad, praat veel, lacht veel. Natuurlijk gebeurt er veel. Maar als het echt lastig wordt delegeert hij de moeilijke opdrachten, de honden zijn er blij mee!

Want:
schapen in opstand (het volk, de oppositie, demonstraties, de media)
schapen die in het water vallen (dropouts, kansarmen, ouderen)
schapen die vast komen te zitten (mensen met burn-out, psychiatrische patiënten)
nieuwe schapen van andere kuddes, die daar te weinig eten hadden of verstoten werden (vluchtelingen)

en tot slot een dwarsliggend schaap (knor het varken) dat de kolder in zijn kop heeft en alle schapennormen en waardes overboord dondert en zelf zijn eigen regels bepaalt (extremisten, hooligans, criminelen).

Maar de herder (Rutte) kan niet alles zelf oplossen. Zolang alle schapen "binnen de lijntjes kleuren" is alles nog onder controle, maar soms moet een schaap of meer schapen eventjes “gecorrigeerd” worden, daar heeft de herder de bordercollie voor.

Bij mij is dat hond Kita. Zonder veel stress probeert zij alles in goede banen te leiden en dat gaat meestal goed. Kita is een soort wijkagent. Rustig, altijd in gesprek blijven en proberen te bemiddelen zodat alles onder controle blijft. Maar kan Kita (de wijkagent) ook de zwaardere vergrijpen aan (criminelen, terroristen)?

Ik zou wel willen dat Kita dat zou kunnen doen en menig herder zal zeggen: dat hoort bij zijn taak, dat moet! Maar... Ik zie aan mijn hond Kita dat ze daar niet gelukkig van wordt, het is eigenlijk een te zware taak voor haar. Wat dan? Kita (de wijkagent) doet een stapje terug en nu wordt de jonge hond Spyk ingezet. Spyk is de M.E. (Militaire Eenheid, special force) onder de honden. Spyk wordt ingezet tegen de extremist, Knor het varken.

Niet iedereen zal het deze methode eens zijn (bijvoorbeeld de Partij van de Dieren), maar ik kan niet anders Knor het varken (de extremist) moet aangepakt worden, hij zal zich aan moeten passen aan alle schapennormen en waarden.

In alle stilte doet Spyk (de M.E.) zijn werk en roept Knor tot de orde!!! En het helpt, Knor is gelukkig bij te sturen, Knor loopt nu mee met de kudde, valt af en toe nog wel eens uit en moet dus nog wel in de gaten gehouden worden (reclassering). Maar er is nu gelukkig weinig of geen onrust in de kudde.

Ik zit nog wel met een klein probleempje... De M.E. doet na zijn werk een stap terug en laat het verder aan de wijkagent over. Maar Spyk, heeft het standpunt: “Eens een dief, altijd een dief".

Spyk, de jonge hond, blijft Knor maar opzoeken en snapt nog niet dat M.E. alleen in noodgevallen op moeten treden... Arme Knor.
Als herder is er altijd werk aan de winkel…!

Ben nu in gesprek met Knor… Het gaat zo in de trant van: “Knor… komt goed joh… je krijgt echt een tweede kans. Ik praat wel met de M.E. zorg jij nou maar dat je niet naast de pot (kudde) piest, dan komt het allemaal wel goed."

Kita laat haar tanden zien, foto: Jeannemieke Hectors

Knor, het varken!

Tweede paasdag: lammetjesdag

Code oranje. In de ochtend waarschuwt de overheid ons via de radio, om toch vooral binnen te blijven, als het niet nodig is om buiten te zijn. Vrachtwagens en auto’s met caravans worden geadviseerd om niet te gaan rijden. Met deze berichten rij ik in de vroege ochtend naar de boerderij. Wat zal deze dag ons brengen? Natuurlijk is het WEL nodig om naar buiten te gaan, want vandaag is het… lammetjesdag!

Boogschieten? Kano varen? Demonstratie met de hond en de kudde, kampvuur...? Kan dit nog wel? Improviseren dus. Met een heel flexibel team hebben we er toch wat moois van gemaakt, want…ondanks de storm hebben we toch zo’n kleine 750 deelnemers mogen ontvangen op onze boerderij. Op deze dag zijn wij (schaapskudde Vockestaert) officieel eigenaar geworden van de boerderij. Dat betekent dat we nu echte plannen kunnen gaan maken wat we met de boerderij, de thuisbasis van de kudde, gaan doen in de toekomst.

Renoveren? Een nieuwe schaapskooi? Een informatiecentrum? Een educatiecentrum? Locatie voor opleiding van herders? Trainen van border collies? Zorgboerderij voor speciale doelgroepen?

Allemaal ideeën die misschien mogelijk zijn. Voorlopig hebben we met wat vrijwilligers het voorhuis een verfje gegeven zodat we nu alvast groepen in de boerderij kunnen ontvangen. Het komende jaar maar eens kijken wat we met een enthousiast team kunnen bereiken en welke koers we gaan varen.

The Day after…

Dinsdag, de dag na lammetjesdag... het is stil in de polder en ik ga dit jaar  voor het eerst alleen op stap met de kudde en mijn hond, mijn maatje.

Wat in de zomer en najaar zo gemakkelijk gaat, zo lastig is het nu.

De moeders hebben er geen boodschap aan dat ik de polder in wil. Zij willen enkel bij hun lammeren blijven. Mijn hond moet “druk zetten” op de kudde, zodat de kudde in beweging komt, want we moeten over de dam de “nachtwei” verlaten en dan de grote mensenwereld in.

Mijn hond zet druk, want ze wil altijd werken. De kudde komt na de nodige twijfels in beweging. In deze fase loop ik achter de kudde om mijn hond een beetje bij te staan.

Ik heb een wereldhond, maar mijn hond is vaak te zachtmoedig, te lief, te rustig. Dat heeft vele voordelen, ze veroorzaakt zelden stress in de kudde, maar nu, in deze situatie, zou ik wel eens willen dat Kita wat meer druk kon zetten. Mijn tweede hond Spyk, een pup van Kita, kan veel meer druk zetten, maar die is er vandaag niet bij. Met mijn herdersstok help ik Kita dus een beetje. De kudde komt dan toch in beweging, gelukkig… We gaan op pad.

De dieren volgen hun instinct: “het kuddegedrag”… alles blijft bij elkaar.

Maar sommige ooien prefereren een ander instinct boven het kuddegedrag en dat is het “moederinstinct”!

Voor herder en hond is dat niet altijd wenselijk, maar ik vind het eigenlijk wel mooi. Moeder wil ten alle tijden haar lam verdedigen, ze laat de kudde voor wat het is, draait zich om en valt de hond aan. De hond wijkt uit en zal vervolgens met “ Eye” (gefixeerd kijkend naar de ooi) sluipend nader komen.

En dan ontstaat er een machtsstrijd tussen ooi en hond... zal de ooi door deze dreiging een stapje terug doen en toch richting kudde lopen of zal de ooi nogmaals een uitval maken naar de hond? Door rustig te praten ondersteun en stimuleer ik Kita, in de hoop dat ze het “wint.”  Goed voor het zelfvertrouwen van de hond en goed dat de ooi ervaart wie “de baas is” bij de kudde.

Mooi… dit is een jaarlijks terugkerend tafereel. Dit duurt een aantal weken, de lammetjes worden groter en daarna zal moeder wat minder fel worden en zal ze er uiteindelijk in berusten.

Knor het varken

Maar dit jaar is er een extreme situatie ontstaan. Er is één ooi (ik noem haar Knor het varken), zij is zo ontzettend fanatiek om haar jong te verdedigen dat er een bizar schouwspel ontstaat in de polder.

Knor het varken slentert met haar jong altijd achteraan de kudde. Zodra ze Kita ziet, draait ze zich om en valt mijn hond aan. Dat doen meer ooien, maar normaal is het zo: de ooi doet een stap naar de hond, probeert een kopstoot uit te delen en dan springt mijn hond opzij en de ooi stapt dan weer terug naar de kudde. Einde verhaal.

Maar nu… Deze ooi doet niet een stap naar de hond, nee, ze neemt een heuse sprint naar de hond! Kita, ook niet gek, sprint dan weg, met het gevolg dat er een bijzonder schouwspel te zien is deze weken in de polder.

De grote kudde loopt naar rechts, plotseling ziet men dan een hond, achteraan de kudde een sprint naar links nemen, de andere kant op, achtervolgt door… een schaap.

Een schaap dat een sprint maakt, is al gek, maar helemaal als een schaap achter een hond aan rent!

En dan nog dit

Om mijn hond te beschermen voor deze vervelende situatie ga ik achteraan de kudde lopen. Zodra deze ooi Kita aan wil vallen, probeer ik dat te voorkomen.

Maar er is iets heel bijzonders aan de hand. Alle schapen mekkeren, van jong tot oud, ze maken allemaal min of meer (voor ons mensen) hetzelfde mekker geluid. Maar deze niet! Als deze ooi de aanval opent op mijn hond, maakt ze een keihard knorgeluid! Geen gemekker, maar het is het geluid van een hard knorrend varken!

Dat is toch raar, mensen….? Ja, toch?

Een schaap dat de kudde verlaat, de aanval zoekt, achter een hond aan rent en dan ook nog eens, als een soort Sylvester Stallone, luidkeels KNORREND ten strijde gaat!

Nee mensen, daar ben ik niet blij mee, ik vind dit niet gepast.

Een beetje moederliefde, oké, mooi hoor, maar dit…?

De universiteit in Wageningen, afdeling E.D. (Extreem Diergedrag) heeft inmiddels interesse getoond voor dit bijzondere fenomeen en wil opnames komen maken.

Maar dan moet de filmploeg snel komen want ik ga niet lang wachten.

Ik ga de strijd aan met deze oorlogszuchtige barbaar….

Dit bizarre exemplaar zal zich aan moeten passen aan de kudde…

En daar ga ik voor zorgen, de komende week al.

Knor, het varken!

Maak je borst (uier) maar nat!

Tot dinsdag!!!

Groet, de herder

P.S. Er loopt een tweede extreem exemplaar bij de kudde: haar naam is Billy (van Billy Turf, stripfiguur uit mijn kindertijd). Ze heeft zwaar obesitas, over haar schrijf ik de volgende keer, nu eerst naar KNOR!

foto: Jeannemieke Hectors