Héél bijzonder

Het is maandag en voor mij een “gewone” werkdag. Dit keer ben ik dus niet bij de kudde van Vockestaert.
Ik ontvang een school bij mij op het outdoorcentrum in Monster. De kinderen hebben een verstandelijke beperking. Ze gaan vandaag o.a. kanovaren, boogschieten, steppen, vlotten bouwen en vuur maken.

Er is een klein groepje met 5 meisjes (10-11 jaar) dat niet bij het water mag komen. De docenten hadden mij gevraagd om voor dit groepje een alternatief te bedenken.
Mijn buurman heeft 2 schapen lopen op een landje en ik kreeg toestemming om daar met mijn hond iets te laten zien. Ik neem de vijf kinderen mee naar het weilandje en ik laat zien wat de hond Kita kan.

Ik zie de kinderen voor het eerst en weet dus niet wat hun verstandelijke beperking is. Een meisje praat honderd uit en stelt alleen maar vragen, een ander meisje, laten we haar Christa noemen, kijkt voor zich uit en reageert niet op mijn vragen, ik zie ook geen mimiek. Ik ga aan de slag met Kita met de voor haar gebruikelijke commando’s: Away… Come Bye... Easy... LIE DOWN etc.

Na een minuut of twintig stop ik ermee, loop naar het deurtje van het hek, waar de kinderen vanaf die plek alles gezien hebben. Ik sta nog wat na te praten met de juffrouw en een paar kinderen.

Christa had nog geen enkele reactie vertoond. Plotseling buigt Christa zich licht voorover en zegt met een lage stem tegen Kita: “LIE DOWN” promp gaat Kita op de grond liggen en kijkt Christa aan. De juffrouw en ik kijken elkaar aan en ervaren dit als bijzonder.

Ik geef Christa een compliment dat ze goed met dieren om kan gaan.
De activiteiten gaan die dag verder, het is mooi weer er wordt gelachen, gezwommen en de kids hebben plezier. Aan het einde van de dag komt Christa naar mij toe en vraagt: “Wanneer komt de hond?” Ik vraag haar: “Zou je dat leuk vinden?”, maar ze reageert niet.

Toch besluit ik om direct Kita te halen. Na 2 minuten ben ik terug, ik zoek een rustige plek onder een boom, 20 meter van de joelende kinderen vandaan. Ik sta stil en wacht af wat er gaat gebeuren. Christa buigt zich licht voorover naar Kita en zegt weer met een lage stem: “LIE DOWN” en wéér gaat Kita direct op de grond liggen… zonder verder maar iets te zeggen, gaan we allebei op de grond zitten met Kita tussen ons in. 

Christa aait zachtjes de hond en ik? Ik vind dit héél bijzonder!

Kita

Hoe werkt het spelletje?

Hoe krijg je nu een kudde van 400 schapen naar links, naar rechts, vooruit of achteruit? Dat doe je natuurlijk met de hond. Ik heb een border collie, een pracht beest. Ze heet Kita.

Een herder gaat uit van twee principes in de natuur:
1. Schapen zijn vluchtdieren (vluchtgedrag) en bij onrust blijven ze bij elkaar (kuddegedrag)
2. De hond stamt af van de wolf, de wolf is een roofdier (jacht en/of drijfinstinct)

Als de hond recht op de kudde afstormt of sluipt (veel hondenrassen doen dit), dan zullen de schapen wegrennen/ vluchten. Als je als herder wilt dat de kudde bij je komt, dan moet de herder de hond niet recht op de kudde afsturen, maar de hond moet in een grote halve cirkel om de kudde heen lopen (de outrun), zodat de hond aan de achterkant van de kudde komt. De hond is dan op “twaalf uur”, de schapen schrikken zich op dat moment rot en vluchten weg van de hond (het roofdier).

De schapen komen niet altijd in een recht lijn “vluchtend” naar de herder toe, de hond zal daardoor aan de achterkant een zigzag beweging maken (al dan niet uit eigen initiatief), net zolang totdat de kudde bij de herder is. De herder zorgt ervoor dat de hond op tijd stopt (commando "lie down") dan stoppen de schapen ook met “vluchten”.
Conclusie: de hond is de vijand van de schapen, zet er maar eens een poes neer... er gebeurt niets!

Maar nu de praktijk.
Ik wil dat er in mijn kudde geen stress onder de dieren is. Dus moet mijn hond moet regelmatig stil liggen als de schapen aan het grazen zijn. Kita zal pas gaan bewegen als ik een signaal geef. Dat betekent dat Kita rustig 20 min stil kan liggen tussen de schapen. De lammetjes hebben het verhaal van de roofdier nog niet meegekregen van hun moeders. Vandaar dat de lammetjes regelmatig over mijn hondje lopen als ze in het gras ligt.
De onderstaande foto laat zien hoe een lammetje contact maakt met mijn hond.

Er komt een tijd dat het lammetje leert dat Kita geen “maatje” meer is maar een echt “roofdier”. Hoe dat gaat, beschrijf ik een volgende keer.

Bezit en geluk

Als herder krijg ik regelmatig groepen bij de kudde, scholen, bedrijven, groepen uit de psychiatrie en soms een familie, met kleine kinderen, erg leuk, maar soms ook met opgeschoten jongens en meiden. Dat is een uitdaging!
Meestal zet ik deze pubers aan het werk: de kudde opdrijven, zonder dat er gehold wordt, of de kudde over een smal bruggetje dirigeren. Ze zijn dan op een gezonde manier bezig en er is respect voor natuur en dier.

Onlangs hoorde ik bij de schaapskudde een discussie aan van enkele jongeren over “verlangens” en over “hebben”:
Puber 1: "Hoe meer je hebt, hoe gelukkiger je kan zijn.”
Puber 2: "Hoe meer je verlangt, hoe ongelukkiger je wordt als je het niet hebt.”
Het was even stil en zij keken mij aan.
Ik: "Het willen hebben van wat je verlangt, is......BEZIT,
Het verlangen naar wat je hebt, is......GELUK."

Pubers in koor: “Hoe kan je nou iets verlangen naar wat je al hebt?"

Een korte toelichting was noodzakelijk.
Ik: "Als je de loterij wilt winnen en je wint €100.000,- dan hebt je dat, dan is dat......BEZIT.
Als je verlangt naar het weekend om met echte vrienden of familie plezier te hebben op het strand of op het sportveld, dan is dat ….GELUK."

De schaapskudde, ruim 350 dieren, is elke dag in Midden Delfland. Maar de dinsdag loop ik met de kudde.
Ik verlang naar de dinsdag......dat is......GELUK!

Welkom!

Dit blog is een verzameling van de belevenissen van Lex Thoen. Lex is een van de herders van de schaapskudde en maakt minimaal een keer per week een tocht met de schapen.

De kudde is in 2009 aangekocht om het gebied de zuidrand van Midden-Delfland te onderhouden. Het is een oud veenweide gebied dat lastig te onderhouden is met gewone (zware) landbouwmachines. Het is een vrij kwetsbaar gebied en de grond is erg slap. De kudde speelt dus een mooie rol in het onderhoud van het gebied.

De zuidrand van Midden-Delfland grenst aan Schiedam en Vlaardingen en is rijk aan bloemrijke weiden, graslanden, bosschages, poelen, sloten, rietlanden en het wordt doorkruist met wandel- en fietspaden.

Geniet van de verhalen van Lex en heb je een keer zin om met hem opstap te gaan, neem dan contact met ons op. Lex vertelt je graag meer over de kudde en dit prachtige gebied!